FIZIKA ZA OSNOVNU ŠKOLU
1. Napiši sva tri obrasca za hitac naviše.
2. Da li je hitac naviše ubrzano ili usporeno kratanje?
3. Kolika je brzina tela u maksimalnoj visini?
4. Kako računamo maksimalnu visinu? Napiši obrazac
Telo je bačeno vertikalno naviše brzinom 80 m/s. Koliku brzinu je telo imalo nakon 5 s? Koliki put je telo prešlo za tih 5s?
Kamen je bačen vertikalno naviše brzinom 15 m/s. Koliku brzinu kamen ima kada pređe put 2,8 m?
Telo je bačenov vertikalno naviše početnom brzinom 10m/s. Do koje maksimalne visine će telo stići?
Posmatramo telo koje se kreće po vertikali samo pod dejstvom sile teže, što znači da je zanemarljiva sila otpora vazduha.
Kretanje kod koga se telo kreće vertikalno naviše zovemo hitac naviše.
v0 – početna brzina tela
v – konačna brzina tela
h – visina, put koji telo pređe
t – vreme kretanja tela
Na maksimalnoj visini telo ime brzinu jednaku nuli.
Obrasci koji povezuju ove fizičke veličine.
v=v0 – g∙t
h=v0∙t – (g∙t2)/2
v2=v02 – 2∙g∙h
Hic naviše je kinematički fenomen u kojem se objekat baca vertikalno prema gore, suprotno smeru gravitacije. U ovom slučaju, objekat se bori protiv gravitacione sile koja ga usporava i privlači prema dole.
* Početna brzina: Hic naviše podrazumeva da objekat ima početnu brzinu usmerenu prema gore. Ta početna brzina može biti različita, u zavisnosti od načina na koji je objekat bačen ili lansiran.
* Gravitaciona sila: Iako objekat ide naviše, gravitaciona sila i dalje deluje na njega, usporavajući njegovo kretanje. Ova sila usmerena je prema dole, suprotno od smera kretanja objekta.
* Smanjenje brzine i zaustavljanje: Zbog delovanja gravitacione sile, brzina objekta se postepeno smanjuje tokom hica naviše. U određenoj tački, brzina će dostići nulu, a objekat će se privremeno zaustaviti pre nego što počne da pada prema dole.
* Promena visine: Hic naviše karakteriše povećanje visine objekta tokom vremena. Objekat se kreće prema gore i svakim trenutkom se udaljava od površine Zemlje.
Pri rešavanju zadataka vezanih za hic naviše, možete koristiti iste osnovne kinematičke jednačine kao i kod slobodnog pada ili hica naniže. Ključno je razumeti i primeniti odgovarajuće znakove brzine i ubrzanja u jednačinama, budući da objekat u hicu naviše ima pozitivnu brzinu usmerenu prema gore, ali negativno ubrzanje usmereno prema dole.
Takođe, obratite pažnju na početne uslove, kao što su početna visina, početna brzina i vreme hica, kako biste pravilno primenili odgovarajuće jednačine i izračunali tražene veličine.
Redovno vežbanje rešavanja zadataka iz hica naviše, uz razumevanje osnovnih koncepta i pažljivo praćenje jedinica veličina, pomoći će vam da steknete veštinu u rešavanju ovakvih problema i da proširite svoje znanje o kinematici i slobodnom padu.